منطق نتیجه‌بخش دنیای مدرن

دکتر حسین کچویان

📜آزادی مالکیت و حاکمیت قانون

“…در کنار سنتهای مسیحی و مدنی، و گاه درآمیخته با آنها، سنت حقوق شناسی مدنی قرار دارد. این سنت نیز مانند دو سنت قبلی خاستگاه کلاسیک دارد و در آئین نامه قانون مدنی، منشوری که پوستینیان آن را در قرن ششم میلادی گرد آورده بود، تبلور یافته است. تصویری که در این آئین نامه از امپراتوری روم به دست داده شده یک امپراتوری عمیق تجاری است، با نظام قانونی ای که جواز معامله گری آزاد را می دهد. سنتهای مسیحی و مدنی خصلتا به تجارت سوء ظن داشتند، اما قانون مدنی رومی چنین نبود. این قانون را در موج تجدید حیات دانش اندوزی در قرن دوازدهم میلادی دوباره کشف کردند و به پایه و اساس قانون مدنی در قاره اروپا تبدیل شد. آزادی مالکیت (دارایی) و حاکمیت قانون خصیصه های بارز این سنت بود و محافظت از دارایی در مقابل ضبط و مصادره خودسرانه دولتی یک آزادی محوری بود. در این قانون، آنچه بدان ارج نهاده می شد نه آزادی مشارکت در حکومت، بلکه آزادی از حکومت به ضمانت قانون بود. همچنین، تمرکز این قانون بر حقوق بود نه برفضیلت چه در معنای عدالت مسیحی و چه در معنای سرسپردگی مدنی به خیر عمومی – و در آن به حفاظت از فرد در مقابل تحمیل و اجبار از ناحیه صاحبان قدرت سیاسی و نیز حراست از اموال و دارایی های افراد در مقابل مصادره دولتی اهتمام شده بود.

نقشی که سنت قانون مدنی در حیات فکری اروپا ایفا کرد متفاوت با نقش سنت مسیحی با نقش سنت جمهوری خواهی مدنی بود. الهیات مسیحی و گفتمان مدنی از آرمان های هنجارین حیات معنوی با زندگی فضیلتمندانه سخن می گفتند، در حالی که سنت قانون مدنی چارچوب عملی ای را به دست می داد که دغدغه اش به جای عرضه بینشی در خصوص هدف کلی و سرتاسری نظام حکومتی، حفاظت از چیزهایی بود که به هریک از افراد تعلق دارد. آنچه در بطن قانون مدنی، با توجه به دغدغه اش نسبت به افراد و اموال و دارایی های شان، وجود داشت نوعی فردگرایی پنهان بود.”

جری مولر

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:

📘کتاب “ذهن و بازار” نوشته جری مولر ترجمه مهدی نصراله زاده

📙کتاب “درآمدی تاریخی بر نظریه اجتماعی” نوشته الکس کالینیکوس ترجمه اکبر معصوم بیگی

📗کتاب “درآمدی بر فهم جامعه مدرن” دوره سه جلدی ویراستاران،استوارت هال وبرم گیبن

📕کتاب “تجددشناسی و غرب شناسی: حقیقت های متضاد” نوشته دکتر حسین کچویان

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.