نسبت نهضت روشنفکری و انقلاب علمی

دکتر سعید زیباکلام

📜روشنگری

“روشنگری خروج انسان از صغارتی است که خود بر خویش تحمیل کرده است. صغارت، ناتوانی در به کار بردن فهم خود بدون راهنمایی دیگری است. این صغارت خود – تحمیلی است اگر علت آن نه در سفیه بودن بلکه در فقدان عزم و شهامت در به کارگیری فهم خود بدون راهنمایی دیگری باشد. شعار روشنگری این است؛ “Sapere Aude”، «شهامت داشته باش و فهم خود را به کار بر». این عبارت مشهور کانت که در مقاله اش: «در پاسخ به پرسش: روشنگری چیست؟» (۱۷۸۴) آمده است به وضوح رویۀ قاطع خردورزانۀ فلسفه روشنگری و نیز خصلت تاریخی و مأموریت آن را بیان می کند. فلسفه روشنگری در برابر آن بینشی از جهان که نیروی خود را از اعتقاد به وحی الهی کسب می کرد و عمدتا قدرت مرجعیت (کلیسا و کتاب مقدس) و سنت حامی آن بودند بینش دیگری را می گذارد که بر خرد و قدرتهای فهم متکی بود. آن اندیشه اساسی که زیرساخت همه گرایش های روشنگری است این اعتقاد بود که فهم انسان توانایی این را دارد که با قدرت خود و بدون توسل جستن به کمک فوق طبیعی، سیستم جهان را بشناسد. این شیوۀ فهم جهان به شیوۀ تازه ای برای سلطه بر طبیعت نیز می انجامد. روشنگری می کوشد تا بر پایه این اصل یعنی اعتقاد به قدرت فهم، شناختی جهان شمول در قلمرو علوم طبیعی و عقلی، فیزیک و اخلاق، و فلسفه دین، فلسفه تاریخ، فلسفه حقوق و فلسفه سیاست به دست آورد…”
ارنست کاسیرر

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📙 کتاب ” فلسفه روشنگری ” نوشته ارنست کارسیرر و ترجمه یدالله موقن
📗کتاب ” روح روشن گری ” نوشته تروتان تودوروف ترجمه عبدالوهاب احمدی
📕 کتاب ” رویای عصر روشنگری: ظهور فلسفه نوین ” نوشته آنتونی گاتلیب ترجمه فریبرز مجیدی
📘 کتاب ” مدخل فلسفه روشنگری ” نوشته محمود خاتمی
📙 کتاب ” فلسفه روشنگری ” نوشته لوسین گلدمن ترجمه شیوا کاویانی
📗 کتاب ” تاریخ فلسفه -جلد۶- از ولف تا کانت” نوشته فردریک کاپلستون ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.