ویژگی‌های علم مدرن

دکتر شهریار زرشناس

📜ویژگی های علم جدید

“…علوم جدید که بر پایه عقل مدرن و نسبت استیلاجویانه (تکنیکی) بشر با هستی بنا شده است ماهیتا با علوم سنتی و معنوی تفاوت دارد. در واقع تفکر دینی ، صورت علمی خاص خود را پدید می آورد و تفکر خودبنیادانگار، صورت علمی ای مطابق با ویژگی های استیلاجویانه و قدرت مدارانه بشر جدید پدید آورده است که همان «علم جدید»، یا Science است. علوم جدید، صورت متکامل و نهایی علوم سنتی و دینی ملل گذشته نیست، بلکه ماهیت با آنها تفاوت دارد. ویژگی های کلی علوم جدید را می توان این گونه برشمرد:

۱. محصول فلسفه مدرن و سوبژکتیویسم دکارتی است.

۲. به لحاظ روش شناختی، فرزند تجربه گرایی «بیکن، و پوزیتیویسم اروپایی است.

۳. غایت آن به تعبیر «فرانسیس بیکن»، نه ارتقاء معنوی آدمی یا رشد معرفت او که افزایش قدرت آدمی است. از این رو جوهری استیلاجویانه دارد.

۴. علم جدید ذاتا در پیوند با تکنولوژی قرار دارد، زیرا نسبت آن با طبیعت، سیطره طلبانه و تکنیکی است.

۵. کمّی انگار و اعداد اندیش است. اساسا مبنای منطقی علوم جدید، تقلیل طبیعت به تصویری اعتباری و کمی و محاسبه پذیر به منظور تصرف در آن است. علم جدید بدون این تصویر کمی انگارانه از طبیعت، قادر به تصرف استیلاجویانه مطلوب خود می باشد. متفکرین غربی بسیاری مثل «تئودور آدورونو» و «ماکس هورکهایمر» یا «مارتین هیدگر»، و «رنه گنون»، به این ویژگی کمّی انگارنه علم جدید توجه و بر آن تأکید کرده اند.

۶. علوم جدید اگرچه مدعی بی طرفی علمی هستند، اما در واقع به هیج روی به لحاظ ارزشی بی طرف و فاقد جهت گیری نبوده و نیستند و در بطن خود نحوى تفسیر تکنوکراتیک و استیلاجویانه و اومانیستی و نوعی تصویر کمی انگارانه و سودجویانه و سوداگرانه و معطوف به بینش اومانیستی نهفته دارند.

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:

📗کتاب “درباره علم” نوشته رضا داوری اردکانی

📘کتاب “مبانی نظری غرب مدرن” نوشته شهریار زرشناس

📙کتاب ” واژه نامه فرهنگی، سیاسی” نوشته شهریار زرشناس

📕کتاب ” درباره عقل مدرن” نوشته شهریار زرشناسA

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.