📜دین در عرصه اجتماع
“….حکومت دینى، نظریه اى سیاسى است که به لزوم پذیرش مرجعیّت دین در عرصه هاى مختلف سیاست و حکومت باور دارد. دولت دینى، دولتى است که دغدغه انطباق با دین دارد و مى کوشد به پیام دین لبیّک گوید و در عرصه هاى مختلف مدیریت و تنظیم روابط اجتماعى و اعمال تدابیر حکومتى به سخن روشن دین گوش فرادهد و شؤون مختلف مربوط به اداره جامعه را با چشم داشت به دین و تعالیم و هدایت هاى آن ساماندهى کند.
ترکیب دین و دولت و برپایى حکومت دینى از گذشته تا به حال مخالفان و منکرانى داشته است. مراد ما از مخالفت، انکار نظرى این ترکیب و تلفیق است. منکران حکومت دینى، کسانى هستند که با نظریه ترکیب دین و دولت و مرجعیّت بخشیدن به دین در عرصه هاى مختلف سیاست به دیده نفى و انکار مى نگرند. این انکار و طرد، با دلایل مختلف و متفاوتى صورت مى پذیرد.
یک دسته از مخالفان ترکیب دین و دولت مسلمانانى هستند که معتقدند اسلام صرفا براى هدایت معنوى و اخلاقى بشر آمده است و تنها راه و رسم عبودیّت را به آدمى مى آموزد. براساس دیدگاه آنان، اسلام در امر سیاست هیچ دخالتى نکرده است و قلمرو دین از سیاست جدا و بیگانه است و اهداف مورد توجه دین با دخالت در سیاست، سازگارى ندارد. این دسته از مخالفان حکومت دینى، از اساس و پایه با مرجعیّت دین در امور سیاسى، مخالفتى ندارند، بلکه بر فقدان بعد سیاسى در آموزه هاى اسلامى اصرار مى ورزند. آنان این نکته را مى پذیرند که اگر در تعالیم دینى دعوتى به تشکیل حکومت دینى شده بود و دین امکان مرجعیت خویش را در عرصه هاى مختلف مربوط به سیاست و حکومت به اثبات رسانده بود، مانعى بر سر راه ترکیب دین و دولت وجود نداشت. بنابراین، نزاع این دسته با مدافعان حکومت دینى، نزاعى درون دینى و فقهى- کلامى است. نزاع بر سر آن است که آیا دلایل و شواهدى در متون دینى ما بر لزوم تشکیل دولت دینى و تلفیق دین و سیاست یافت مىشود؟..”
احمد واعظی
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📃 مقاله ” نسبت میان حاکمیت الهی و حق حاکمیت انسان در پذیرش یا عدم پذیرش اراده ی تشریعی خداوند” نوشته احمد واعظی
📗 کتاب ” حکومت اسلامی: تاملی در اندیشه سیاسی اسلام ” نوشته احمد واعظی
📘 کتاب ” از معرفت دینی تا حکومت دینی ” نوشته علی صفایی حائری
📙 کتاب “درآمدی بر رویکردهای فقه حکومتی” نوشته سید محمد مهدی میرباقری
📗 کتاب ” ما و علوم انسانی ۲ ” مجموعه نشست های دومین دوره مقدماتی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی
