نگاه اجتماعی به علم، لازمه درک عمیق ماهیت علم مدرن

دکتر حسین کچویان

📜جامعه‌شناسی و خودبنیادی تجدد

در فهم جامعه‌شناسانه آن‌گونه که توسط #مارکس، #دورکیم یا #وبر صورت‌بندی کلاسیک آن در عمل ظاهر شد، انسان فاقد وجهی جوهری یا ذات طبیعت و یا #فطرت است. #انسان چیزی جز آنچه می‌کند یا همان کارش چیزی نیست؛ حقیقت انسان مساوی با کار وی است که اساسا چیزی جزء جامعه و صورت‌های مختلف عمل اجتماع نیست. انسان با کار اجتماعی خود در جریان تحول تاریخی قلمرویی را بوجود می‌آورد که همان #جامعه است. از آنجایی که انسان جز #کار خود نیست، شناخت انسان، شناخت این قلمروی حاصله از کار وی است.نظم و قواعد این قلمروهای تولید شده توسط کار انسانی در عین حال الزامات و ضرورت‌هایی بر انسان تحمیل می‌کنند که فعل و عمل او را مقید و مشروط می‌سازد. اما از آنجایی که این قلمرو و قوانین آن چیزی جز کار انسانی و الزامات ناشی از آن نیست، جامعه در حیطه های مختلف #اقتصادی ، #سیاسی و #فرهنگی خود قلمرویی کاملا خودبنیاد و انسانی می‌شود. در این قلمرو هیچ امری بیرون از فعل و #عمل انسان وجود ندارد. به این معنا جهان انسانی یا جهان #اجتماعی به لحاظ هستی شناختی کاملا خودبنیاد است که به هیچ هستی ، نیرو یا الزامی بیش از آنچه از ناحیه فعل و عمل انسان لازم می آید اتکاء ندارد. این که آگوست کنت در طبقه بندی خود #جامعه‌شناسی را بنیان و اساس کل علوم قرار می‌دهد، از فهم دقیق او از الزامات و اقتضائات تجدد است. در فهم #کنت ، خودبنیادی تجدد متضمن آن است که جهان تجددی در عمل و نظر بر فعل و عمل انسانی بنیاد گذاشته شود، هر بنیانی به غیر از این بنیان در تناقض با خودبنیادی تجدد قراردارد. جامعه شناسی به عنوان علمی که قواعد و نظامات حاصله از فعل و عمل انسانی را کشف و شناسایی می کند نه تنها مبنای تعریف و تحدید همه #علوم بوده که مشخص می‌کند چه پدیده‌ها و چه مسائلی می‌توانند وجود داشته باشند یا موضوع تحقیق و تفحص قرار گیرند، بلکه مبنای نظم هستی تجددی نیز هست؛ چرا که جامعه قلمرویی است که کل هستی از درون آن جوشیده و بر بنیان های آن استوار گردیده است.

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:

📒کتاب “مطالعاتی درآثار جامعه‌شناسان #کلاسیک ” نوشته ریمون بودن ترجمه باقر #پرهام

📙 کتاب ” درآمدی تاریخی بر نظریۀ اجتماعی ” نوشته الکس کالینیکوس ترجمه اکبر #معصوم بیگی

📗کتاب “تجددشناسی و غرب شناسی: حقیقت های متضاد” نوشته #دکتر #حسین #کچویان

#ماکس_وبر #تجدد #علوم_اجتماعی‌_مدرن #امیل_دورکیم #حسین_کچویان #دانشگاه_تهران #خودبنیادی #آگوست_کنت #جامعه_شناسی

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.