یادداشت

مفهوم و جایگاه علوم انسانی در حکمت اسلامی تلقّی­های سه‌گانه از مفهوم علم در دو سده اخیر، سبب برداشت‌های مختلفی […]

قبل از جنگ‌های صلیبی، غربی‌ها اطلاعی از علم یونانیان نداشتند. پیش از آن، معرفتی که جزء منقولات نبود، علم تلقی

علم دینی از زاویه جامعه‌شناسی معرفت  زاویه دیگر، بحث جامعه‌شناسانه است که در آن، از جامعه‌شناسی معرفت بحث می‌شود و

مرگ آگاهی، یگانه‌ راه عمل به عهد الهی چه کسی می‌تواند از این تعیّنات دربیاید و آن را به مقصد

ناسازگاری رویکردهای سه‌گانه از علم، با رویکرد اسلامی سه تلقی پوزیتویستی، تفهّمی و پسامدرن از علم، هر یک تفسیری از

نگاه اجتماعی به علم، لازمه درک عمیق ماهیت علم مدرن همان‌طور که گفته شد، در تلقی اول علم مستقل و

تأملاتی پیرامون امکان یا عدم امکان تأسیس علوم انسانی اسلامی – بخش دوم معنا و مفهوم دین یک ابهام دیگر

 تولید علم دینی، تفکر در اصول و چارچوب‌های فرهنگ اسلام برای رسیدن به دانش است که این اتفاق آغاز شده ­است. این بسیار مهم‌تر از فتح قله‌های علم مدرن است. اگرچه ما باید قله‌های علم مدرن را هم فتح کنیم، ولی مهم‌تر از آن، این است که تفکر در پارادایم و چارچوب‌های اندیشه‌ای جدید آغاز شده و این تفکر، سرآغاز تولید علم دینی و شکستن تک‌صدایی در این عرصه است. غرب راهی را به ‌عنوان تنها راه برای نجات و سعادت بشر تصویر ­کرده ­بود که راه جدایی از مسیر دین و انبیا است.

ما تا زمانی که به مسائل اساسی فکر نکنیم، راهی برای پیشرفت و کمال آینده باز نمی‌شود. ما در شرایطی نیستیم که از موقعیت خودمان خوشحال باشیم یا موقعیت خودمان را بستاییم یا بخواهیم در پیشرفت‌هایی که برای ما پدید می‌آید، مرتب جشن بگیریم. وضعیت کنونی کشور ما، وضعیت کار است؛ کاری بی‌وقفه که باید بدون هیچ چشم‌داشت و انتظاری برای قرن‌های آینده زحمت کشید. در غیر این صورت، اگر به دست‌آوردهایی که تا به ‌حال داشته‌ایم غرّه شویم و به آن‌ها بسنده کنیم، متأسفانه آینده‌ای نخواهیم داشت.

قبل از ورود به موضوع اصلی بحث، یعنی چیستی علوم انسانی اسلامی، لازم است ابتدا به معنای علم و علوم انسانی و تطورات آن در حدود دو قرن اخیر بپردازیم. بعد از آن می‌توانیم بررسی کنیم که اسلامی بودن علم و یا علوم انسانی چه معنایی می‌تواند داشته باشد.