🔵”…آگاهی دینی در مرتبه ای قرار دارد و آگاهی های بشری یک‌مرتبه دیگری دارند؛
🔵 یعنی اگر ما معتقد باشیم که جهان ذومراتب است، مراتب وجود شناختی مختلفی وجود دارد. اساساً دین یعنی اینکه شما قائل به وجود مراتب در این جهان باشید. اگر ما مراتب وجود شناختی گوناگون داشته باشیم، هر مرتبه آگاهی خاص خودش را دارد؛ یعنی عالم غیب، نوع خاصی از آگاهی را دارد که با عالم شهادت متفاوت است. اگر ما وجود مراتب در آگاهی ها را بپذیریم، هر مرتبه آگاهی، از احکام معرفت شناسانه خاص خودش تبعیت می کند. سخن کسانی که معتقدند بین آگاهی های دینی با آگاهی های علمی تعارض وجود دارد و باید این تعارض را حل کنیم، مثل این است که کسی بگوید یک هواپیما با یک تاکسی تصادف کرده است. حرف بنده این است که خودآگاهی دینی و علوم جدید، دو افق متفاوت اند و دو ساحت مختلف دارند. ما می توانیم دین دار باشیم و به نظریه کوانتوم معتقد باشیم؛ اگر نظریه کوانتوم هم تغییر کند در باور دینی من اثری نمی گذارد. کسانی که مدعی تأسیس علم دینی هستند، فکر می کنند که نظریه تکامل داروین، با باورهای دینی مخالف است و باید یک زیست شناسی جدیدی تأسیس شود که با آیات قرآن هم سازگار باشد. این ناشی از نفهمیدن کتاب مقدس است؛ ناشی از نفهمیدن آن مرتبه خاصی از آگاهی است که در کتب مقدس وجود دارد. اگر دین را جوری می فهمید که با احکام علمی تعارض پیدا می کند، این فهم، فهم دینی نیست و شما آن آگاهی نامتعارف را هم‌سطح آگاهی‌های متعارف کرده‌اید…”
بیژن عبدالکریمی
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📘 کتاب “ما و علوم انسانی ۱″ مجموعه نشست های اولین دوره مقدماتی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی
📙 کتاب ” علم دینی، دیدگاه ها و ملاحظات” نوشته مهدی علی پور، سید حمیدرضا حسنی
📕 کتاب ” از علم سکولار تا علم دینی ” نوشته مهدی گلشنی
📘 کتاب ” هویت علم دینی ” نوشته خسرو باقری
📗 کتاب ” علم و دین و علم دینی ” نوشته ابراهیم دادجو
📙کتاب ” مجموعه مقالات تحول در علوم انسانی-۳ جلد ”
📕 کتاب ” پایان تئولوژی- ۲جلدی” نوشته بیژن عبدالکریمی
📃 مقاله ” بازسازی علم مدرن و بازخوانی علم دینی ” نوشته حمید پارسانیا