📜 اپیستمه و وجهه نظر یونانیان به جهان
پرسش از فلسفه هم از نظر محتوا و هم از حیث نحوه #پرسش امری یونانی است. #هایدگر فلسفه را حقیقتا امری یونانی میداند که خاستگاه یونانی داشته و صرفا در یونان امکان تحقق داشته است. او میپرسد چرا چنین است؟ چون ما در فلسفه از ماهیت اشیا (چیستی حقیقی اشیا) میپرسیم. پرسش از ماهیت اشیا صرفا در #یونان اتفاق میافتد و درگذشته و هیچ فرهنگی پرسش از ماهیت نداشتهایم. ماهیت امر مفهومی است، یعنی در فلسفه ما مواجهه مفهومی با جهان و اشیا مییابیم و آنها را ضمن ماهیت میفهمیم. ماهیت یک مفهوم دستهبندی شده است. لوگوس در بیان #یونانی چیدن، دستهبندی کردن و جمع کردن است. لوگوس تقسیم میکند. در سخن از ماهیت اشیا، آنها را تقسیم و دستهبندی میکنیم. این #نحو پرسش در هیچ #فرهنگی سابقه ندارد و این کار #لوگوس است. اگر حکمایی در سایر فرهنگها بودند که #حکیم بودند و #سخن از حقایق میگفتند و راجع به مبدا و معاد اشیامیگفتند، هیچ کدام از ماهیت اشیا به این معنا سخن نمیگفتند و به نحو مفهومی با جهان نمیشدند. این کار در لوگوس یونانی رخ داده و به همین ترتیب تا عصر جدید امتداد یافته و استیلای #علم را رقم زده و علم همهچیز را تقسیم به مفهوم کرده است. #هراکلیتوس و #پارمنیدس بودند که با لوگوس همخوان شدهاند. شان این افراد حیرت بوده است. یعنی مواجهه با لوگوس و شنیدن سخن لوگوس و اینکه لوگوس به آنها گفته «همهچیز یکی است»، ایشان را دچار حیرت کرده است: چطور موجودات عالم که متکثرند، یکی هستند؟ این یکی بودن موجودات در وجود و انحلال موجود در وجود امری بوده که برای متفکران بزرگ یونانی حیرت آور بوده است. البته یک مرتبه بعدی نیز وجود دارد. این بعد از حیرت است. در رتبه بعد حیرت به اپیستمه (معرفت) بدل میشود. اپیستمه علم است، اما نه به معنای علم جدید، بلکه اپیستمه به معنای نوعی تعلق نظری. #اپیستمه یک نوع تعلق نظری است که سبب میشود نظر و وجهه نظر به وجود موجود و موجود از آن حیث که موجود است، تثبیت میشود و این پرسش پدید میآید که موجود از آن حیث که موجود است، چیست. اپیستمه بعد از مرتبه تفکر و حیرت رخ میدهد و وقتی این اتفاق میافتد، موجود به ماهو موجود موضوع #فلسفه میشود.
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📙کتاب “فلسفه چیست؟” نوشته مارتین #هایدگر ترجمه #مجید #مددی
📗کتاب ” هستی در اندیشه فیلسوفان” نوشته اتین ژیلسون ترجمه #حمید #طالب_زاده
📒کتاب ” وجهه نظر افلاطون در باب حقیقت” نوشته #مارتین هایدگر ترجمه #محمود #عبادیان
#حمید_طالب_زاده #دانشگاه_تهران #عصر_جدید