💠 اولین کارکرد حوزه در نسبت با علوم انسانی
🔺حجت الاسلام احمد واعظی
📜حوزه و علوم انسانی
“…ما نمی گوییم علوم انسانی غیر مفید است؛ ما می گوییم علوم انسانی به شکل کنونی مضر است؛ بحث سر این است. محل کلام بین آنچه که ما می گوییم و آنچه که ایشان فرمودند، دو تاست. اصلا مرکز اثبات و نفی، یک چیز نیست. بحث سر این نیست که ما جامعهشناسی یا روانشناسی یا علم مدیریت یا تعلیم و تربیت نمی خواهیم یا چیز خوبی نیست یا فایدهای ندارد. چرا؛ قطعا خوب است؛ قطعا لازم است. من یکی از حرفهایی که دارم، همین رشتۀ تعلیم و تربیت در حوزه است. بحث در این نیست که این علوم مفید نیست؛ بحث در این است که اینی که امروز در اختیار ما قرار دادند، مبتنی بر یک جهانبینی است غیر از جهان بینی ما. علوم انسانی مثل پزشکی نیست، مثل مهندسی نیست، مثل فیزیک نیست که جهانبینی و نگرش نسبت به انسان و جهان در آن تأثیر نداشته باشد؛ چرا، تأثیر دارد. شما مادی باشید، یک جور علوم انسانی تنظیم می کنید. علوم انسانی ما برخاستۀ از تفکرات پوزیتیویستی قرن پانزده و شانزده اروپاست. قبلا که علوم انسانیای وجود نداشته است؛…
من با ورود علوم انسانی به حوزۀ علمیه اصلا مخالفتی ندارم. من می گویم حوزهی علمیه باید پایه های علوم انسانی مبتنی بر تفکر اسلامی و جهان بینی اسلام را مستحکم بریزد؛ باید این پایه ها ریخته شود؛ و این ممکن نخواهد شد، مگر اینکه با علوم انسانی آشنا باشیم؛ شکی در این نیست. بنابراین در حوزه علمیه علوم انسانی را بخوانند، اینها را یاد بگیرند، صورتبندی مسائل و عناوین را در این علوم فرا بگیرند؛ بعد برگردند به مبانی اسلامی، ببینند مسائل متناظر آنها با تفکر اسلامی چگونه است و چگونه شکل میگیرد. بنابراین من نمیگویم علوم انسانی نافع نیست، می گویم اینی که هست مضر است؛ آنی که باید باشد، لازم است…”
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📘کتاب “نهضت تولید علم با نگاهی به دیدگاه فرهنگستان علوم اسلامی” نوشته محمدحسن جعفرزاده
📕کتاب “علم دینی: دیدگاه ها و ملاحظات” نوشته سید حمیدرضا حسنی و دیگران
📙کتاب “مبانی نظری نهضت: گفتارهایی در چرایی، چیستی و چگونگی تولید علم دینی” نوشته محمد مهدی میرباقری