بستر الهیاتی تمدن دینی
از آنجاکه اراده‌ها می‌توانند در مسیر رشد یا غی حرکت کنند، دو نظام رشد و غی – یا نظام حق و باطل – شکل گرفته است. از یک سو جبهه حق بر محور انبیاء الهی و از سوی دیگر، جبهه باطل بر محور شیاطین و فراعنه، در طول تاریخ جریان داشته است. در ادبیات دینی ، زندگی انسان در زمین با هبوط انسان و سپس تنزل خلیفه الهی آغاز می‌شود. در این واقعه که با ورود شیطان به زمین همراه است، انسان در زمین با شیطانی که به تعبیر قرآن دشمن او است، زندگی خواهد کرد. به این ترتیب دو نوع تمدن در بستر تاریخ وجود داشته است: تمدنهای مبتنی بر تعالیم انبیاء و تمدن های متکی بر شیاطین و فراعنه.تمدن بعد از رنسانس، با سکولاریزاسیون و عرفی سازی زندگی و سعادت بشر، سعی می‌کند رابطه زندگی با عالم غیب و مفاهیم قدسی را قطع کند تا همه تلاش های انسان در مسیر سعادت، رهیافتی به سوی کامجویی از عالم دنیا تلقی شود. این تمدن، رابطه حیات اجتماعی با سعادت اخروی بشر را ناچیز و غیر ضروری انگاشت تا بر این مدار، یک زندگی دنیایی تعمیم و تعمیق و توسعه یابد؛ یعنی آرام آرام به همه عرصه‌های زندگی اجتماعی انسان وارد شود و با تفکیک تعالیم الهی از حیات اجتماعی، لایه‌های باطنی‌تر جامعه را هم فتح کند. این تمدن به دنبال برنامه‌ریزی برای ایجاد جامعه جهانی واحدی با چنین فرهنگ، ایدئولوژی و عقلانیتی است؛فرهنگ و تمدن غرب را باید نمونه پیچیده و بسط یافته جبهه باطل دانست که با همه توان و در گسترده ترین شکل، به هماوردی با آموزه های وحیانی و عالم غیب آمده است و به دنبال آن است که دین به عنوان عامل اثرگذار بر فرایندهای اجتماعی شناخته نشود. تمدن جدید از طریق مفاهیم سکولار، ساختارها و محصولات اجتماعی سکولار، ارزش اجتماعی را تغییر داده است؛ سپس مدارج علمی و فرهنگی افراد یک جامعه را تعریفا کرده و به دنبال آن، ساختار مناصب قدرت را مشخص می کند؛ در ادامه با واگذاری فرایند تصمیم سازی و تصمیم گیری اجتماعی به این مناصب، جریان نیازها و علایق اجتماعی و همچنین پاسخ گویی و رفع این نیازها را سازماندهی می کند؛
سید محمدمهدی میرباقری
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
کتاب “بینش تمدنی” تقریری از کلام سید محمد مهدی میرباقری تالیف حسین مهدی زاده
کتاب” در شناخت غرب” نوشته سید محمدمهدی میرباقری
کتاب “نظام فکری و نهضت نرم‌افزاری” نوشته سید محمدمهدی میرباقری