📜 تجدد و سکولاریسم تربیتی در ایران
به رغم دخالت عوامل گوناگون در انتقال تجدد به ایران ، برقراری جریان تجدد در گرو درخواستی عمومی و در نتیجه مستلزم وقوع تغییری اساسی در نگرش‌های اجتماعی مردم است. توقف تجدد به تغییر نگرش مردم نقش تعلیم و تربیت را در جهت تزریق آرمان‌ها و داعیه‌های تجدد به جامعه آشکار می‌سازد. به عبارت دیگر مدرن‌سازی نه با انتقال ماشین‌های پیشرفته صنعتی رخ می‌دهد و نه به سفرنامه‌های فرنگ و بحث‌های تبلیغاتی مطبوعات یا آشنایی سلاطین قاجار و فعالان سیاسی با جلوه‌های تمدن مدرن بستگی کامل دارد. تجدد یک جریان اجتماعی است و همچون هر جریان اجتماعی دیگر بر دوش اقشار مختلف جامعه سوار می‌شود. هر چند مردم با لایه‌هایی از تجدد در ذیل درگیر شدن با مؤسسات مدنی مدرن و کارکردن با ماشین‌های صنعتی روبه رو می شوند، مواجهه اساسی با مدرنیته از طریق نظام آموزشی مدرن ممکن است. از همین جا است که همواره مدرن‌سازی نظام‌های آموزشی مقدمه‌ای ضروری برای غربی شدن جهان سوم تلقی می شود. به نظر می‌رسد کارکرد #تربیت جدید در توسعه تجدد را باید در فرایندهای تمرکز قدرت اجتماعی، انتقال مرجعیت فکری و هویت‌سازی بررسی کرد. بدیهی است این سه موضوع به شدت به هم وابسته اند و در حقیقت یک کارکرد برای تربیت جدید محسوب می شوند… در مسیر تحولات مدرن‌سازی، رسالت تعلیم و تربیت نیز تغییر می‌کرد، چنانکه در ابتدا منظور از تربیت جدید، پرورش نیروهای نظامی و اداری کارآمد جهت تکمیل کادر دولت بود و تأسیس #دارالفنون و دیگر #مدارس عالی جهت تأمین کادری صورت گرفت که توان تشخیص و دفع تهدیدهای سیاسی، نظامی و اقتصادی را داشته باشد. ولی توسعه تربیت جدید در مدارس ابتدایی و متوسطه که به طور عمده توسط بخش خصوصی تأسیس و اداره می‌شدند نشان‌دهنده مأموریت دیگری برای تعلیم و تربیت است. گسترش آگاهی عمومی نسبت به حقوق و آزادی های اجتماعی و همچنین انتقال هنجارهای اجتماعی به شهروندان ایرانی، منظور اصلی هواخواهان تجدد از توسعه مدارس ابتدایی و متوسطه جدید باشد.
جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📒کتاب “نظریه اسلامی تعلیم و تربیت” نوشته جمیله علم الهدی
📕کتاب«درباره‌ی تعلیم و تربیت در ایران» نوشته‌ی رضا داوری اردکان
📗کتاب “نظام آموزشی وساختن ایران مدرن” نوشته دیوید مناشری ترجمه محمدحسین بادامچی
📘مقاله “کارکرد تعلیم و تربیت در گسترش تجدد در ایران” نوشته جمیله علم الهدی
#آموزش_مدرن #تجدد #تعلیم_و_تربیت #حبیب_رحیم_پور #تربیت_سکولار #جمیله_علم‌الهدی #اجتماعیات #تجدد_در_ایران #دارالفنون