مولفه‌های تفکر فلسفی ابتدایی در یونان

دکتر عطاءالله بیگدلی

📜یونان و پگاه اندیشه فلسفی

در رویکرد اساطیری مرزی میان شناخته (موضوع شناخت ) و شناسنده ( فاعل شناخت ) نبود. انسان اسطوره ای در دریای پرتلاطم هستی چون غریقی به هر سو رانده می‌شد. او مانند فیلسوف، نظاره‌گر بر کران مانده امواج نبود، بلکه خود در میان دریای طوفان زده شناور بود. انسان اساطیری، پیش از آنکه برحسب مفاهیم و مقولات منطقی بیندیشد، تجربه های خویش را در قالب تصویرها و تمثیل‌های اسطوره ای بیان می‌کرد. در نظر او میان #قانون و #طبیعت فاصله‌ای وجود نداشت. در پگاه اندیشه فلسفی #یونان بود که با تفکیک میان قانون و طبیعت برای نخستین بار رویکرد یگانه گزین انسان اساطیری را متزلزل نمودند. از این رو برای نخستین بار میان انسان و عالم اطراف او، شکافی عمیق به وجود آمد و انسان توانست به استقلالی نوین دست یابد و از طبیعت جدا شود و فوزیس نیز ماهیت و منش قدسی خود را از کف داد. تا قبل از این، فوزیس دارای گوهرى الهی، پایدار و فناناپذیر بود، از این رو طبیعت که نزد اساطیر دارای جان و حیات بود، بتدریج مفهومی تازه یافت. بخصوص با ظهور قلسفه پارمنیدس و حذف مفهوم حرکت ( kinesis ) از وجود (on) و فوزیس، حرکت به عاملی خارج از وجود و طبیعت منتقل گردید. فوزیس وجه‌های انتزاعی و این جهانی یافت و خطیر ترین جلوه های فوزیس یعنی خورشید ، باد، باران ، رعد و دریا الوهیت خود را از دست دادند و پیوندشان با ایزدان گسسته شد. از این زمان به بعد پرستش و نیایش این پدیده ها متروک گشته و دیگر ذهن استدلال کننده انسان یونانی در شناخته هایش تحلیل نمی رفت و زیر فرمان آن آفریده‌ها با دستاوردهای شناخت شناسانه قرار نمی گرفت. بلکه او خود با احاطه، أشراف و استقلال کامل به بررسی و داوری آنها می پرداخت.

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📙کتاب ” جدال عقل واسطوره در یونان باستان” نوشته پژمان گلچین
📗کتاب ” گذر از جهان اسطوره به فلسفه” نوشته محمد ضیمران
📗کتاب “تاریخ فلسفه غرب” نوشته مهدی بنایی
📙کتاب ” از سقراط تا ارسطو ” نوشته شرف الدین خراسانی
📙کتاب “بنیادهای فلسفه در اساطیر وحکمت پیش از سقراط” دریوا هایلند ترجمه رضوان صدقی نژاد و کتایون مزدا پور

#اسطوره #اندیشه_فلسفی #یونان_باستان #عطاءالله_بیگدلی #پیشا_سقراطیان #فلسفه_یونان #اساطیر_یونان #جهان_اسطوره #عقل_فلسفی #جهان_اسطوره #رویکرد_اساطیری #محمد_ضیمران #گفتمان_نخبگان

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.