نگاه اجتماعی به علم، لازمه درک عمیق ماهیت علم مدرن

📜جامعه‌شناسی و خودبنیادی تجدد در فهم جامعه‌شناسانه آن‌گونه که توسط #مارکس، #دورکیم یا #وبر صورت‌بندی کلاسیک آن در عمل ظاهر شد، انسان فاقد وجهی جوهری یا ذات طبيعت و یا #فطرت است. #انسان چیزی جز آنچه می‌کند یا همان کارش چیزی نیست؛ حقیقت…

نقش اندیشه‌های دینی در مبانی و مبادی علم

📜علم و مبانی مابعدالطبیعی آن هر نظریه دارای اصولی موضوعی هست که برخی از این اصول، اصول هستی‌شناختی‌اند، برخی انسان‌ شناختی‌اند و برخی #معرفت‌ شناختی. بعضی‌ تصور می‌کنند که نظریه‌ی علمی، مستقل از همه‌ی حوزه‌های معرفتی است و مستقیماً به حس…

معنای لیبرالیسم

📜عقل روشنگری و آزادی برای هر فرد به تنهایی سخت دشوار است خود را از نابالغی‌ای که سرشت او شده است بیرون بکشد. او دیگر آن را دوست هم می‌دارد، و به راستی از به کارگرفتن فهم خود ناتوان است، زیرا هرگز به وی چنین فرصتی نداده‌اند. قاعده‌ها و…

پرسش انضمامی چه پرسشی است.

مدرنیته و تاریخی‌گری "...برداشت #مدرن از تاریخ، نخستین بار، در نیمه دوم قرن هیجدهم در آثار ویکو، منتسکیو، ولتر، هردر، کندرسه و امثال آن‌ها ظهور یافت. گرچه برخی از آنان، تاریخ را به سان کل قلمداد نمی‌کردند، اما در اینکه #تاریخ راه حل موثقی…

آزادی و فلسفه مدرن

کوگیتوی دکارتی و انسان مدرن #دکارت با تاسیس اصل cogito و تفسیری که از آن به عنوان #بنیاد تزلزل ناپذیر #هستی کرد، در حقیقت #یگانه سوژه (subject) حقیقی و به عبارت دیگر یگانه موجود يقيني را "من انسانی" از آن جهت که فکر می‌کند ( ego cogito)…

برخی از مولفه های پویایی فقه شیعه

📜اجتهاد و پویایی فقه اعتقاد به پویایی فقه، یعنی اعتقاد به دخالت زمان و مکان در اجتهاد، و اعتقاد به اینکه فقه اسلامی دارای عناصری است که آن را منعطف کرده و با شرایط متغیر اجتماعی سازگار می‌نماید. . قرائت ما از فقه اسلامی باید به نحوی باشد…

سکولاریسم و تفسیر غیر الهیاتی از تربیت

📜 تجدد و سکولاریسم تربیتی در ایران به رغم دخالت عوامل گوناگون در انتقال تجدد به ایران ، برقراری جریان تجدد در گرو درخواستی عمومی و در نتیجه مستلزم وقوع تغییری اساسی در نگرش‌های اجتماعی مردم است. توقف تجدد به تغییر نگرش مردم نقش تعلیم و…

معانی مختلف عقل در جهان اسلام – قسمت دوم – قوه ای از قوای ادراکی انسان

وجوه عقل در نزد فیلسوفان مسلمان همه فیلسوفان #مسلمان برای عقل انسان وجوه و مراتبی قائل شده‌اند. آنچه در انسان #عقل می‌نامند، همان نفس ناطقه او است که به سبب داشتن آمادگی برای شرک معقولات، و سپس به سبب درک معقولات، عقل نامیده شده است. پس…

علم غربی، علم اروپایی و علم مدرن

📜ماهیت علم جدید امروزه وقتی واژه #علم را بکار می‌بریم مفید معنایی است کاملا مغایر با معنای واژه‌های doctorina و scientia که در #قرون‌وسطی به کار می‌رفت و همچنین مغایر با معنای واژه episteme در زبان یونانی، علم یونانی اصلا از سنخ علوم دقیقه…

مولفه‌های تفکر فلسفی ابتدایی در یونان

📜یونان و پگاه اندیشه فلسفی در رویکرد اساطیری مرزی میان شناخته (موضوع شناخت ) و شناسنده ( فاعل شناخت ) نبود. انسان اسطوره ای در دریای پرتلاطم هستی چون غریقی به هر سو رانده می‌شد. او مانند فیلسوف، نظاره‌گر بر کران مانده امواج نبود، بلکه…