مرور برچسب

حمید پارسانیا

تطورات معنای علم و علوم انسانی در جهان مدرن و جهان اسلام – بخش سوم

مفهوم و جایگاه علوم انسانی در حکمت اسلامی تلقّی­های سه‌گانه از مفهوم علم در دو سده اخیر، سبب برداشت‌های مختلفی از علوم انسانی شد و این برداشت‌ها، در فهم و داوری از علوم انسانی اسلامی نیز تأثیرگذار بود. به همان صورت، معنای تاریخی علم در…

تطورات معنای علم و علوم انسانی در جهان مدرن و جهان اسلام – بخش دوم

ناسازگاری رویکردهای سه‌گانه از علم، با رویکرد اسلامی سه تلقی پوزیتویستی، تفهّمی و پسامدرن از علم، هر یک تفسیری از علم دارند که به اقتضای لوازم منطقی خود، نه با نگاه دینی به عالم و هستی، نه با تدین و زیست مؤمنانه، نه با فرهنگ و تمدن…

عقل عملی و عقل نظری

📜عقل نظری و عملی "بدان که فلسفه عبارت است از استكمال نفس انسانی به سبب #معرفت و شناخت حقایق موجودات - آنگونه که هستند . و #حكم به وجود آنها از روی تحقیق و ثبوت، همراه با براهين، نه از روی گمان و تقلید و پندار - به مقدار طاقت و وسع #انسانی…

معانی مختلف عقل در جهان اسلام – قسمت سوم – عقل عملی و نظری

📜عقل نظری و عملی "بدان که فلسفه عبارت است از استكمال نفس انسانی به سبب معرفت و شناخت حقایق موجودات - آنگونه که هستند . و حكم به وجود آنها از روی تحقیق و ثبوت، همراه با براهين، نه از روی گمان و تقلید و پندار - به مقدار طاقت و وسع انسانی - و…

معانی مختلف عقل در جهان اسلام – قسمت دوم – قوه ای از قوای ادراکی انسان

وجوه عقل در نزد فیلسوفان مسلمان همه فیلسوفان #مسلمان برای عقل انسان وجوه و مراتبی قائل شده‌اند. آنچه در انسان #عقل می‌نامند، همان نفس ناطقه او است که به سبب داشتن آمادگی برای شرک معقولات، و سپس به سبب درک معقولات، عقل نامیده شده است. پس…

تطورات معنای علم در نسبت با عقل

تطورات معنای عقل "..رای عقل، معانی و #اصطلاحات مختلفی وجود دارد که هر یک از آنها ناظر بر یکی از ابعاد، مراتب و لایه های عقل است و از جمله آنها عبارتند از: 1- عقل ابزاری: جهت‌گیری #اصلی عقلانیت ابزاری تسلط آدمی بر طبیعت است. فرانسیس بیکن…

معانی مختلف عقل در جهان اسلام – قسمت اول – عقل به عنوان موجود مجرد متعالی

📜انسان و عالم عقول "....این بحث گذشت که خداوند تعالی مقامات سه گانه‌ی خیال و عقل را مدارج و مراتب ترقی سالکین قرار داده است. پس انسان ابتدا به عالم محسوسات مادی تنزل کرده و آنگاه از این عالم به عالم محسوساتی که مجرد از ماده و لیکن مفید به…

علم در فرهنگ اسلام

📜جایگاه علم در فرهنگ اسلام " به دلیل قدرتى که عقل در شناخت و آگاهى نسبت به قضایا و گزاره ‏هاى دینى دارد و در نتیجه به دلیل تأثیرى که علم در تقویم و پالایش ایمان صحیح و سالم دارد، بین علم و ایمان صحیح، تلازم وجودى برقرار است؛ ولى ملازمه…

انحصار معنای علم در حس

"....روشنگری مدرن در دو قرن هفدهم و هجدهم با نوعی از راسیونالیسم و عقل گرایی قرین بود و حضور و نفوذ عقل گرایی مانع از این می شد که علم در معنای تجربی و آزمون پذير آن محدود و مقید شود. دکارت، اسپینوزا، لایپنیتس از جمله فیلسوفان عقل…

سه رویکرد اصلی در علوم انسانی

📜نسبت علم و دین "...شکل‌گیری و تثبیت مفهوم حسی تجربی و #آزمون پذیر علم در اندیشه و باور جامعه‌غربی موجب شد تا لفظ علم که قبل از آن بر دانش‌های دینی و عقلی نیز اطلاق می‌شد، از معانی سابق خود به سوی بخشی از دانش که پائین‌ترین سطح معرفت بود…